Resmi Gazete
Tarih :11.05.2007 ; Sayı :26519
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığından:
YURTDIŞI YÜKSEKÖĞRETİM DİPLOMALARI DENKLİK YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Dayanak ve Başvuru Usulleri
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarından alınmış ön lisans, lisans, yüksek lisans diplomalarının denklik işlemlerinde uyulacak usul ve esasları düzenlemektir.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 2547 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin (p) bendine dayanılarak hazırlanmıştır.
Başvuru usulü ve aranacak belgeler
MADDE 3 – (1) Denklik başvurusu şahsen ya da posta yolu ile Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına yapılır.
(2) Diploma denklik başvurusunda bulunanlar, eksiksiz doldurulmuş başvuru formu ile birlikte, dilekçelerine aşağıdaki belgeleri eklemek zorundadır:
a) Nüfus cüzdanı fotokopisi (Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını havi),
b) Bir önceki eğitim-öğretime ilişkin diploma ya da mezuniyet belgesinin aslı veya noter ya da Türk Dış Temsilcilikleri tarafından onaylı sureti,
c) Yurtdışından alınan lise diplomalarının yurtdışında Eğitim Müşavirliklerinden veya Ataşeliklerinden, yurt içinde İl Milli Eğitim Müdürlüklerinden alınacak lise denklik belgesi aslı,
ç) Denkliği talep edilen diploma ya da mezuniyet belgesinin aslı,
d) Denkliği talep edilen diploma ya da mezuniyet belgesinin noter veya Türk Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış tercümesi,
e) Öğrenim süresi içinde alınmış olan tüm derslerin notlarını ve ders saatlerini gösteren not çizelgesi aslı (offical transkript), Avrupa Birliğine üye ülkelerden alınan diplomalar için Diploma Eki aslı (supplement),
f) Not çizelgesinin noter veya Türk yurtdışı temsilcilikleri tarafından onaylanmış tercümesi,
g) Mezun olunan yükseköğretim kurumuna başka bir yükseköğretim kurumundan transfer edilen dersleri gösterir not çizelgesi (offical transkript) aslı veya Türk Dış Temsilcilikleri tarafından onaylanmış tercümesi,
ğ) Üniversite eğitimi sırasında kullanılan pasaport aslı veya Türk Dış Temsilcilikleri ya da noter tarafından onaylanmış giriş-çıkış tarihlerini ve işlem gören sayfaları havi okunaklı pasaport sureti,
h) Yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerden, denklik başvurularında öğrenime başladıkları yıla ait lisans programları için ilgili alan türünde 185,000, önlisans programları için 160,000 puan aldıklarını gösterir ÖSS sonuç belgesi veya muadil sayılan SAT 1 (minimum 1000 puan), ACT (minimum 21 puan), Abitur, Fransız Bakaloryası, GCE A Level Sertifikası (minimum 2 ders), Uluslararası Bakalorya (International Baccalaureat IB), Avusturya Matura Diploması (Matura Reifezeugnis), İtalya Maturita Diploması (Diploma di Maturita).
(3) İkinci fıkranın (h) bendinde sayılan belgelerin, hangi ülkelerde yükseköğrenime başlayacak öğrencilerden istenmeyeceği, Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenerek, öğrenci seçme ve yerleştirme sistemi yükseköğretim programları ve kontenjanları (ÖSYS) kılavuzunda ilan edilir.
(4) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ile Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti olmak üzere çift vatandaşlık hakkına sahip olup orta öğrenimlerini Türkiye’de tamamlayanlardan, öğrenci seçme ve yerleştirme sistemi yükseköğretim programları ve kontenjanları (ÖSYS) kılavuzunda yer alan yurtdışındaki üniversitelerde öğrenim gören ve diploma denklik talebinde bulananlardan yükseköğretime başlanılan yıl itibariyle öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı (ÖSYS) sonuç belgesi istenir.
Yabancı uyrukluların denklik başvurusunda aranacak belgeler
MADDE 4 – (1) Yabancı uyruklulardan denklik başvurusunda bulunanlar, (a) ve (h) bentlerinde sayılan belgeler dışında 3 üncü maddede sayılan belgelerle birlikte, aşağıda sayılan ve durumlarına uyan belgelerden en az birini başvurularına eklemek zorundadırlar:
a) İçişleri Bakanlığının ya da bir kamu kurum veya kuruluşunun başvuru sahibinin çalışma izni alabilmek için başvurduğunu ve bunun için denklik belgesine gerek duyulduğunu yazılı olarak bildirmesi,
b) Emniyet Genel Müdürlüğünden alınacak üç aydan uzun süreli ikamet belgesi,
c) Türkiye’deki üniversitelerde lisansüstü eğitim yapmak isteyen başvuru sahiplerinin ilgili üniversitelerden alacakları belge,
ç) İçişleri Bakanlığından alınacak, başvuru sahibinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçiş başvurusunun kabul edildiğine dair yazı.
İKİNCİ BÖLÜM
Denklik İşlemleri, Usul ve Esasları
Diploma denklik komisyonu
MADDE 5 – (1) Diploma Denklik Komisyonu, Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından görevlendirilen Yükseköğretim Genel Kurulu Üyelerinin birinin başkanlığında ve Yükseköğretim Genel Kurulu tarafından seçilen öğretim üyeleriyle birlikte en az üç kişiden oluşur. Komisyon gerektiğinde Başkanlığın onayını almak suretiyle alt komisyonlar kurabilir.
Diploma denklik talebinin değerlendirilmesi
MADDE 6 – (1) Denklik başvurusunda bulunanlara başvurunun alındığına dair başvuruyu takiben en geç 1 ay içinde tarih-sayı içeren alındı belgesi verilir. Başvuruda eksik belgeler var ise tamamlanması istenir.
(2) Yönetmelikte öngörülen belgelerle yapılan diploma denklik başvurularının ön incelemesi denklik birimi elemanları tarafından, incelenmesi Diploma Denklik Komisyonunca yapılır. Komisyon tarafından hazırlanan rapor Yükseköğretim Genel Kurulunda görüşülerek karara bağlanır. Genel Kurulun kararını müteakiben karar gereği en geç 1 ay içinde yerine getirilir.
İnceleme ve değerlendirme usul ve esasları
MADDE 7 – (1) Başvurular bireysel olarak aşağıda belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde incelenir:
a) Belgelerin orijinal olup olmadığı, üzerinde kazıntı, silinti ve benzeri tahrifatın bulunup bulunmadığı,
b) Belgelerin başvuran kişiye ait olup olmadığı,
c) Diplomayı veren yükseköğretim kurumunun ve eğitimin yapıldığı programın öncelikle faaliyet gösterdiği ülke yetkili makamlarınca diploma vermeye yetkili bir kurum olarak tanınması, akreditasyon ya da kalite güvencesi kuruluşları tarafından akredite edilmiş olması ve Yükseköğretim Kurulu tarafından tanınması halinde; denkliği talep edilen yükseköğretim programının eğitim düzeyi, mezuniyet için gereken ulusal kredi ve/veya ECTS toplamı, kazanılması gereken bilgi, beceri ve yeterlilikler açısından Türk yükseköğretim programına eşdeğer olup olmadığı.
(2) Diploma Denklik komisyonunca gerekli görülmesi halinde diplomanın uluslar arası düzeyde veya ikili anlaşmalarla tanınan bir üniversiteden alınmış olmasına rağmen mezuniyet diploması ve diğer belgelerinin gerçek olup olmadığı, eğitim programının türü, niteliği, düzeyi konusunda tereddüte düşüldüğü durumlarda; başvuru sahibinden, ilgili yükseköğretim kurumundan veya ilgili ülke yetkili makamlarından 3 üncü maddede belirtilen belgeler dışında bilgi/belge istenebilir.
(3) Yapılan inceleme sonucunda;
a) Yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin programlarında; programın müfredatı ile ilgisi olmayan ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Temel İlkeleri ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 4 üncü ve 5 inci maddelerinde belirtilen amaç ve ilkelerine aykırı dersler bulunması halinde, alınan diplomalara denklik verilmez.
b) Belgelerin orijinal olmadığı, üzerinde tahrifat yapıldığı ve belgelerin kişiye ait olmadığı tespit edildiğinde denklik işlemi yapılmaz ve bu kişiler hakkında yasal işlem yapılmak üzere Cumhuriyet başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulur.
c) Önlisans denklik işlemleri kabul veya ret şeklinde karara bağlanır. Kabul edilenlere denklik belgesi verilir.
ç) Diplomanın alındığı kurumun tanınmış bir kurum olduğu, eğitimin yapıldığı programın benzeri Türk yükseköğretim programına denk olduğu, eğitim düzeyi ve öğrenim alanı açıkça tespit edilenlere “lisans denklik” belgesi verilir. Eğitim düzeyi önlisans düzeyinde olduğu tespit edilenlere “önlisans denklik” belgesi verilir.
d) Lisans eğitimi düzeyi ve içeriği konusunda tereddüt hasıl olduğunda, başvuru sahibi usul ve esasları Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenen “seviye tespit sınavına” tabi tutulur.
1) Bu sınav, adayların almış olduğu derslerin kapsamının ve öğrenim süresince kazanılması gereken en az bilgi düzeyinin tespitine yönelik olup iki aşamalı olarak uygulanır. Sınavda başarılı olabilmek için gereken puan, yüz üzerinden en az 60 puan olmak üzere Yükseköğretim Kurulunca belirlenir. Sınavın her iki aşaması için sınav sayısı kısıtlaması yoktur. Seviye tespit sınavı Yükseköğretim Kurulunca belirlenecek bir tarihte yılda bir kez uygulanır. Birinci ve ikinci seviye tespit sınavı arasında en az iki aylık bir süre bırakılır.
2) Seviye tespit sınavının birinci aşamasında başarılı olan adaylardan talep edenler ile söz konusu sınavın ikinci aşamasında başarısız olanlardan talep edenlere önlisans denklik belgesi verilir.
3) Öğretmenlik alanında alınan diplomalar değerlendirilirken, alan bilgisi yeterli görülen ancak öğretmenlik formasyon eğitimi üzerinde tereddüt hasıl olan diplomalar için, ilgili alanda diploma denklik belgesi düzenlenerek bu belgenin üzerine “Bu belge sahibi adına yukarıda belirtilen alanda öğretmenlik belgesi düzenlenebilmesi için, ilgilinin öğretmenlik meslek bilgisi alanında yapılan seviye tespit sınavında başarılı olması gerekmektedir.” şeklinde şerh konulur. Öğretmenlik meslek bilgisi alanında yapılan seviye tespit sınavı sonucunda başarılı olabilmek için gereken puan, yüz üzerinden en az 70 puan olmak üzere Yükseköğretim Kurulunca belirlenir. Başarılı olanların denklik belgelerinde yer alan bu şerh kaldırılarak öğretmenlik alanını da içeren yeni bir denklik belgesi verilir.
4) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti dışındaki yurtdışı üniversitelerin Yabancı Dil ve Edebiyat, bu dillerin öğretmenlik programları ile Mütercim-Tercümanlık programlarından alınan diplomaların denklik işlemi, mezun olunan program ülkenin ana dili ile aynı değil ise başvuru sahibinin ilgili yabancı dilde KPDS sınavından yüz üzerinden en az 70 puan alması veya uluslararası geçerliliği bulunan sınavlardan eşdeğer kabul edilen puan almış olması şartı aranır.
e) Diploma alınan kurumun tanınması halinde denkliği talep edilen yükseköğretim programının eğitim düzeyi, mezuniyet için gereken ulusal kredi ve/veya ECTS toplamı, kazanılması gereken bilgi, beceri ve yeterlilikler açısından Türk yükseköğretim programına eşdeğer görülmeyenlerin diploma denklik talebi, gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilir.
Uzaktan eğitim
MADDE 8 – (1) Kişilerin her ne ad altında olursa olsun açık, ekstern, gıyabi eğitim gibi devam zorunluluğu bulunmayan bir eğitim-öğretim sonunda aldıkları diplomalara denklik belgesi verilmez.
(2) Ancak, bütünüyle sanal ortamda verilmemek ve eşdeğeri örgün öğretim sürelerine uyulması kaydıyla, diploma alınan yükseköğretim kurumunun faaliyet gösterdiği ülkenin yetkili kuruluşu ve Kurulumuzca tanınan bir akreditasyon kuruluşu tarafından kalite, kontrol ve değerlendirme süreçlerinden geçerek akredite edilmiş olması, programın sonunda alınan diplomanın bir üst eğitime girişte kabul edilmesi şartı aranarak, uzaktan eğitim programlarından alınan diplomalar, Türkiye’de benzer veya eşdeğeri bulunup bulunmadığı da dikkate alınarak bireysel olarak değerlendirildikten sonra kabul edilir veya reddedilir.
Evrakların teslimi
MADDE 9 – (1) Denklik işleminin kabulü ya da reddi halinde ilgiliye evrak asılları başvuru sırasında belirlenen tercih doğrultusunda elden ya da posta yolu ile teslim edilir. Elden alınacak belgeler başvuru sahibinin bizzat kendisine ya da noter veya Türk Dış Temsilcilikleri tarafından düzenlenmiş vekaletname ibrazı halinde başvuru sahibinin vekiline teslim edilir.
(2) Başvuru sırasında Yükseköğretim Kuruluna verilen onaylı suret ve onaylı tercüme belgeleri başvuru sahibine iade edilmez ve Yükseköğretim Kurulunca incelemeye esas belge olarak dosyasında saklanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Uygulanacak diğer kurallar
MADDE 10 – (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesi ile ilgili olarak Yükseköğretim Genel Kurulu yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 11 – (1) 14/7/1996 tarihli ve 22696 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.
Lisans denklik tamamlama eğitimi
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden önce lisans denklik tamamlama eğitimine başvurmuş ve eğitime devam edenlere ilişkin işlemler, 14/7/1996 tarihli 22696 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yurtdışı Yükseköğretim Diplomaları Denklik Yönetmeliğinin 7 nci maddesi hükümlerine göre sonuçlandırılır.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
